Mpemba Etkisi

Buzluğa konulan eşit miktardaki aynı, ama biri sıcak diğeri oda sıcaklığındaki iki sıvıdan hangisi daha çabuk donar?

Ek soru: Neden sıcak sıvı daha çabuk donmaktadır? (Tüh... İlk sorunun yanıtını vermiş olduk!)


Bu, Mpemba Etkisi diye biliniyor. Tanzanya'lı bir öğrenci olan Mpemba tarafından, arkadaşı ile dondurmalarını buzlukta dondururlarken bulunmuş. Mpemba şekerli sütten ev yapımı dondurmasını, acelesi olduğu için kaynar halde buzluğa koymuş... Sonra da kendisininkinin, arkadaşaının dondurmasından daha çabuk donduğunu fark edince fen hocasına söylemiş, ve "fizikte öyle şey olmaz... olsa olsa Mpemba Fiziği'dir bu" yanıtını almış. 

Ama çocuk işte... İnat etmiş ve deney olarak tekrarlanmasını istemiş. Deney sonucunda ise haklı bulunmuş... Sonra ise bunu 1950'lerde bir akademisyenin yardımıyla yayınlamıştır.

Bu Mpemba Etkisi günümüzde de aralıklarla, bilgisayar modellemesi yardımıyla araştırılmaktadır.

Olayın sebebi ise konveksiyon... Sıvı kısmen hareketsizse, üst kısım donukken alt kısımlardan yukarıya doğru ısı kaybı, yani donma giderek daha düşük bir hızla/oranla gerçekleşiyor...

Sıcak bir sıvı konduğunda ise, konveksiyon yüzünden sürekli hareket halinde olan bu sıvıda, üst kısımdaki donuk kısmın yerine aşağıdan sıcak bir sıvı hemen konveksiyon yoluyla geliyor... Ve tüm sıvının soğuması ve de sonunda donması, ısı taşınımı (heat transfer) daha etkili olduğundan çok daha çabuk gerçekleşiyor.

Evet... Bak şu Tanzanyalının yaptığı işe... Öğrencilerin fikirlerini dinlemeyen, kibirlenip öğrencileri küçümseyen hocalara da ders olsun bu ;)

Şimdi bir de ilgili bu yazıya bakmanızı öneririm:

İki Fizik-Sever Kadının İtirafları

İlker Fıçıcılar


Bu yazıdan neden arkadaşlarınız da yararlanmasın ki!...
vvvvvvvv   Beğen'e tıklayın ki haberleri olsun   ;)


Takip edilmekten korkmuyoruz!.. Takip için tıklayın: twitter.com/bilimbilmek

Anahtar sözcükler: Mpemba etkisi, bilim kuramı, bilim, fizik

Benzer Yazılar


İlker Fıçıcılar'ın Makalelerinden Örnekler


Referans bilgisi: "Mpemba Etkisi", 2011 , Bilim Bilmek sitesi, /tr/mpemba-etkisi.html


 Bu sayfayı Facebook'ta paylaşın.

 Bu sayfayı Twitter'da paylaşın.


[Para Kazanma Yollar�]
^.